ESOGÜ’de “Türk Mitolojisinde Anaerkin Dönem” Konferansı

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Genç Karşılaştırmalı Edebiyatçılar Kulübü ve Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği’nin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla ortaklaşa düzenlediği “Türk Mitolojisinde Anaerkil Dönem” konferansı ESOGÜ Prof. Dr. Fazıl Tekin Konferans Salonu’nda gerçekleşti.

Hacettepe Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu’nun konuşmacı olarak katıldığı etkinlikte ESOGÜ Genç Karşılaştırmalı Edebiyatçılar Kulübü Başkanı Yunus Emre Özgün açılış konuşmasını yaptı. Tarihinin her döneminde Türk kadınının güçlü bir karakter sergilediğinin altını çizen Yunus Emre Özgün, edebiyat, bilim, siyaset gibi alanlarda öncü olan kadınları andı. Anadolu’ya adını veren kadınların bugün de zor günlerde ülkeleri için ellerinden geleni yaptığını ifade etti.

Açılış konuşmasının ardında “Türk Mitolojisinde Anaerkil Dönem” başlıklı konuşmasını yapan Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu öncelikle mit kavramını ve toplumların yapısındaki, tarihsel gelişimindeki önemini açıkladı. Mitlerin yaşadıkları toplumların DNA’sını, en temel yapı taşını oluşturduğunu ifade eden Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu, sosyal yapıyı ilgilendiren hemen her konunun kökenlerini mitlerde bulmanın mümkün olduğunu belirtti. Bugünkü yapısı ile Türk toplumunda ciddi bir erkek egemenliğinin olduğunu ancak bunun tarihin her döneminde bu şekilde gözlemlenmediğini söyleyen Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu, köken mitlerinde ve yaratılış mitlerinde Türk toplumunun anaerkil erken dönemlerinin izlerini sürmenin mümkün olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu, Türk mitolojisindeki yaratılış anlatılarının en eskilerinden olan kayın ağacından yaratış inancını anlatırken Türk toplumunda kayın ve kadın arasında kurulan bağlantıdan bahsetti. Kayından yaratılışın altında yatan anlamın kadından yaratılış olduğunu belirten Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu, “Kayın ağacı da tıpkı kadın gibi toplumu sütüyle besler.” sözlerine yer verdi.

Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu, Şamanıl inançların Türk toplumunda yaygın olduğu dönemlerde de kadınların “Kamana” yani kadın Şamanlar olarak toplumun liderleri olduğunu, bu süreçlerde erkeklerin bir “Kamana”nın önderliği olmadan avlanmaktan başka herhangi bir şey yapamadığını anlattı. Anaerkil dönemden ataerkil döneme geçişteki kırılmanın ne olduğu sorusu üzerinde duran Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu, kadının bitkileri evcilleştirerek elde ettiği gücü, avcılık döneminde erkeklerin hayvanları evcilleştirerek onlardan aldığını belirtti. Türk kadınlarının erkek egemenliğine en uzun süre direnen kültür olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Özkul Çobanoğlu, bugün hala Anadolu’da kırsal kesimlerde Türk mitolojisinden izlerin görülebileceğini vurguladı.