Kırım Tatar Sürgünü’nün 74.Yılı

Kırım Tatar Sürgünü, Sovyetler Birliği Stalin’in250.000’e yakın Kırım Tatar Türkü’nü kendi topraklarından sürmesine denir.

Kırım Tatar Sürgünü 18 Mayıs 1944’te Başladı

Sovyetler Birliği lideri Josef Stalin'in gizli kararnamesiyle Kırım Tatarlarının Orta Asya'da belirli yerlere sürgün edilmesine karar verildi. Kırım Tatarlarının sürgünü, 20 Mayıs'ta başlatılıp 1 Temmuz'da sonuçlandırılmak isteniyordu. Ancak operasyon iki gün önceye alındı ve Kırım Tatar sürgünü 18 Mayıs 1944'te saat 03.00 sıralarında başlatıldı. Operasyonun 1 Haziran'a kadar tamamlanması emredildi.

Sürgüne Gönderilenleri Yarısına Yakını Hayatını Kaybetti

Yetişkin erkekler Sovyet ordusunda savaştığından geride kalan kadınlar, çocuklar ve yaşlılar Sovyet askerleri tarafından uyandırılarak 15 dakika içinde meydanlarda toparlandı ve tren vagonlarına dolduruldu. 250 bine yakın Kırım Tatarı, üç gün içinde hayvanların taşındığı vagonlarla Orta Asya'ya sürgün edildi. Sürgüne gönderilenlerin yarısına yakını hayatını kaybetti.

Kırım Tatarları yarımadadan çıkarıldıktan sonra Türk kültürü ve diğer toplulukların izleri silinmeye çalışıldı. Sürgünün yaşandığı yılın sonunda Sovyet yönetimi çıkardığı kararla Kırım'daki bütün Türkçe yer isimlerini Rusça isimlerle değiştirdi. Kırım, Stalin'in ölümünden sonra Ukrayna'nın Rusya'ya bağlanışının yıl dönümü nedeniyle Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne hediye edildi. 1965'ten itibaren Kırım'dan sürgün edilen Tatarlar yarımadaya ziyaretlerini arttırdı ve Kırım'a dönmek için siyasi faaliyetlere başladı.

Kırım Tatarlarının 1944'ten bu yana vatana dönmek için verdiği mücadele, Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar sürdü. Sovyetler sonrası Kırım Tatarlarının vatanı, Ukrayna'ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti oldu.

Rusya, Kırım’ı 2014’te Yasa Dışı Olarak İlhâk Etti

Ukrayna'da Batı yanlılarının yönetimi ele geçirmesiyle Rusya Kırım'ı 2014'te yasa dışı olarak ilhak etti. Kırım Tatarları yeniden 2. Katerina ve Stalin döneminde olduğu gibi baskı politikasına maruz kaldı.

Kırım Tatarları arasında potansiyel tehlike görülenler hapse atıldı ve yarımadaya girişi yasaklandı. Kırım Tatar halkının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu ve Kırım Türklerinin iradesini temsil eden Kırım Tatar Milli Meclisi'nin Başkanı Refat Çubarov'a yarımadaya giriş yasağı konuldu.

Kırım Tatar Milli Meclisi, "aşırıcı örgüt" kapsamına alınarak faaliyetleri yasaklandı. Meclisle doğrudan bağı olan iki bin 500 Tatar ile onlarla ilişkisi olan herkes aşırıcı örgüt üyesi durumuna düştü.

Rus yönetiminin baskısı nedeniyle binlerce Kırım Tatarı yarımadayı terk etmek zorunda kaldı. Yarımadada, Kırım Tatar halkının evlerine, camilere, çocuk yuvalarına yapılan baskınlar ve "terör örgütüne üye" olma suçlamasıyla gözaltılar devam ediyor.